Tag Archives: άρνηση

Το κίνημα νίκησε, οι μετανάστριες έχασαν

Το Σάββατο το πρωί πήγαμε όλες και όλοι μαζί από την πλατεία Σουρμένων με δυναμική πορεία, γεμάτη παλμό και συνθήματα, καλά οργανωμένη και περιφρουρημένη μέχρι το κέντρο κράτησης Ελληνικού. Σταθήκαμε μπροστά από το αστυνομικό τμήμα και απαιτήσαμε να αρθεί η απαγόρευση των επισκεπτηρίων και βρίσκεται σε ισχύ από τον Σεπτέμβρη. Ήταν φανερή η αδυναμία και η αμηχανία των μπάτσων να διαχειριστούν μια τόσο μεγάλη, με παλμό και περιφρουρημένη πορεία απέναντι σε αυτό το αίτημα. Γι’ αυτό άρχισαν τα παζάρια. Στην αρχή να μπούνε κάποια άτομα μόνο το Σάββατο, μετά το Σάββατο και τη Δευτέρα αλλά γενικά δε μπορεί να παρθεί πίσω η άρση. Αρχικά, μιλώντας με τους ανωτέρους τους και μετά με το υπουργείο. Η στάση της πορείας να μην δεχθεί τίποτα λιγότερο από αυτά που είχε αποφασίσει, δηλαδή την μόνιμη άρση της απαγόρευσης αποδείχθηκε ολόσωστη. Πλήρης αδυναμία από τη μεριά τους να διαχειριστούν την κατάσταση. Και αυτή η αδυναμία τους οδήγησε στην απαγωγή των μεταναστριών από το κέντρο στην Πέτρου Ράλλη. Σε ένα κελί, χωρίς παράθυρα, χωρίς κουβέρτες. Λέγοντας τους πως αυτά παθαίνουν αφού θέλουν ελευθερία. Και ποιος ξέρει τι άλλο θα τους είπαν ή θα έκαναν.

Η κίνηση των οργανωμένων συλλογικοτήτων στέφθηκε με επιτυχία! Στρίμωξαν τόσο πολύ το ελληνικό κράτος ώστε το ανάγκασαν να αλλάξει τελείως τακτική. Να κλείσει ουσιαστικά το κέντρο κράτησης. Οι μετανάστριες όμως πληρώνουν το κόστος αυτής της επιτυχίας. Αυτά είναι τα αντίποινα του κράτους, αυτό είναι η αναβάθμιση της σκληρότητάς του, αναβάθμιση της καταστολής του. Αδίστακτο κράτος, κράτος όπως πραγματικά είναι. Continue reading →

Με δομικά προβλήματα (όπως αυτά που ανέλυσα στο πρώτο μέρος αυτού του κειμένου) υπάρχουν δύο πράγματα που μπορούν και να γίνουν. Και ειδικά με προβλήματα τέτοιου τύπου που το ζήτημα ξεπεράσματός τους δεν είναι απλά ζήτημα πολιτικής απόφασης και δράσης αλλά μιας μακροχρόνιας ειλικρινούς δουλειάς για πράγματα που είναι βαθιά ριζωμένα μέσα μας κοινωνικά, πολιτισμικά και εν τέλει υπαρξιακά και σωματικά.

Το πρώτο (άμεσο) πράγμα που (πρέπει) να κάνουμε – αυτονόητο είναι βέβαια πως τα έχουμε αναγνωρίσει – είναι να θέσουμε σε εφαρμογή τέτοιες λειτουργίες που να προσπαθούν να αίρουν τις πρακτικές αυτές. Και αυτό πατάει στο εξής γεγονός. Ότι για να αλλάξουμε πολιτικά μπορεί να είναι ζήτημα αποτελεσματικής/καλύτερης θεωρίας  αλλά για να αλλάξουμε υπαρξιακά μπορεί να μη φτάνει ένα μικρό χρονικό διάστημα ή ακόμα μια γενιά. Επίσης είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει ο άνθρωπος από μια ηλικία και μετά (αυτό μπορεί να ακούγεται άσχημο, αλλά δυστυχώς ισχύει και είναι μετρημένοι στα δάχτυλα οι άνθρωποι που κρατούν τα όπλα της κριτικής και κυρίως της αυτοκριτικής ακονισμένα σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους). Φυσικά το θέμα δεν είναι βιολογικό αλλά πολιτισμικό. Τέτοιες λειτουργίες είναι οι τρόποι που διεξάγουμε τις διαδικασίες μας ώστε να μπορούν όλοι και όλες να μιλάνε ισότιμα αλλά και να νιώθουν ελευθερία στην έκφραση των απόψεων τους, τρόπους που βρίσκουμε να μοιράζεται η γνώση ώστε να μην παγιώνονται οι ρόλοι και οι ιεραρχίες και διάφορα άλλα τέτοια.

Το δεύτερο (μακροπρόθεσμο) είναι να βρίσκουμε νέους τρόπους, που αναλογούν στην κάθε ιδιαιτερότητα (είτε συλλογικότητα, είτε άτομο) ώστε να μπορούμε να ξεπερνάμε αυτά τα πράγματα. Κάποιες αναφορές έχω κάνει πιο παλιά αναφορικά με τη σημασία του βιώματος και της διαφοράς. Πρέπει και να αναθεωρούμε τις διαδικασίες μας, ακόμα κι αν στην αρχή τους ήταν πολύ αποτελεσματικές και να βρίσκουμε νέους τρόπους που μας εκφράζουν είτε εντός διαδικασιών, είτε εκτός. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε το εξής: ότι το κίνημα πρέπει από τη μια μεριά να είναι αποτελεσματικό στον πόλεμο ενάντια στην εξουσία αλλά από την άλλη πρέπει να πληρώνει υπαρξιακά και κοινωνικά τους αγωνιζόμενους. Όταν βρίσκεται αυτό το μείγμα, τότε έχεις την κατάλληλη εκρηκτική ύλη για να ταρακουνήσεις συθέμελα το όποιο καθεστώς εξουσίας.

Αρνητική ενότητα Continue reading →

United we stand, divided we fall.

Η επίκληση στην ενότητα είναι τόσο θεμελιώδης που είναι σχεδόν ταυτόσημη με την κοινωνική αναπαραγωγή, με την δημιουργία και διατήρηση της κοινότητας, του κοινού. Από πάντα κάθε κοινωνική ομάδα που θέλει να αντιπαρατεθεί με άλλες ή με τις δυσχέρειες της ζωής και της επιβίωσης που προέρχονται από άλλες συνθήκες (πχ. περιβαλλοντικές) προϋποθέτει μια εσωτερική ενότητα και συνοχή. Από την φυλή στον Αμαζόνιο μέχρι τα clubs των ελίτ και από τον πόλεμο ως τις οικογενειακές σχέσεις. Από την άλλη, η διαίρεση είναι διαχρονικό εργαλείο κατακερματισμού και φθοράς του αντιπάλου. Το γνωστό «διαίρει και βασίλευε».

Ας μην κάνουμε το λάθος να ταυτίσουμε την ενότητα με κάτι καλό και την διαίρεση με την κακιά εξουσία. Μην κάνουμε ηθική εκτός ιστορίας. Κάθε ειδική χρήση αυτών των πρακτικών πρέπει να έχει και ειδική κρίση. Η επίκληση στην ενότητα και η πρακτική της διαίρεσης είναι πράγματα που χρησιμοποιούνται συνέχεια, παράλληλα και εναλλάξ, με χίλιους τρόπους που φαίνονται ή δεν φαίνονται σε όλες τις κοινωνικές διεργασίες, στον πόλεμο και στην πολιτική.

Έτσι για παράδειγμα η δεξιά του ελληνικού κράτους κάνει επίκληση στην εθνική ενότητα αφού το έθνος είναι η φαντασιακή κοινότητα που το συνέχει ως τέτοιο. Η αριστερά του ελληνικού κράτους προσθέτει πλάι στο έθνος τη δικιά του φαντασιακή κοινότητα από τα παλιά (πριν ενστερνιστεί το έθνος), τον λαό. Το θέμα με τις φαντασιακές κοινότητες είναι ότι είναι μια χαρά πραγματικές αν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι. Δηλαδή, το έθνος είναι πραγματική συλλογική συνείδηση και ταυτότητα αν οι υπήκοοι του ελληνικού κράτους πιστεύουν πως είναι. Το ίδιο και με τον λαό και με όλα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όταν λέμε ότι κάτι είναι κοινωνική κατασκευή δεν σημαίνει πως αυτό είναι ψεύτικο και μη πραγματικό. Είναι κοινωνική κατασκευή και μια χαρά πραγματικό, επειδή είναι κοινωνική κατασκευή.

Σε αυτό το πλαίσιο και για την διεξαγωγή του πολέμου με αποτελεσματικότερους όρους για μας, κάνουμε συνέχεια μια επίκληση σε διαφόρων τύπων «ενότητες». Ο αναρχικός χώρος έχει προσπαθήσει για παράδειγμα με την Αναρχική Ομοσπονδία και την Αναρχική Πολιτική Οργάνωση να δώσει μια απάντηση στο ζήτημα μιας ενότητας του αναρχικού χώρου. Τα δύο αυτά εγχειρήματα ξεκίνησαν ως ένα αλλά κατέληξαν σε δύο, πράγμα που υπονομεύει, δυστυχώς, εξαρχής την προσπάθεια στο σύνολό τους. Γενικά, βλέπουμε διασπάσεις που αντί να πλουτίζουν το κίνημα λειτουργούν συνήθως ανταγωνιστικά και διασπαστικά.

Με τα εργαλεία που χρησιμοποιώ εδώ θα αναπτύξω μια πιο χρήσιμη αντίληψη και για την θεωρία και για την πρακτική που μπορεί να απαντήσει σε αυτά τα προβλήματα, αφού πρώτα αναφερθώ σε κάποιες μόνο από τις πολλές πηγές αυτών των προβλημάτων. Continue reading →

Γράφω αυτό το κείμενο με αφορμή δύο κείμενα που διάβασα από το site “Καμένα Σουτιέν”. Το πρώτο “Βία: γενικά και προσωπικά” και το δεύτερο “Βία: ιδεολογικά και κινηματικά”. Σκοπός δεν είναι να κάνω κριτική για να διορθώσω/υποδείξω κάποιου είδους λάθη σε αυτά τα κείμενα – το λέω αυτό γιατί είμαστε βαθιά εθισμένοι να γράφουμε απαντήσεις/κριτικές σε άλλα κείμενα με σκοπό να τους διορθώσουμε και να τους διαφωτίσουμε με τη δικιά μας “σωστή” οπτική. Σε αυτό το blog προσπαθώ να κάνω κάτι διαφορετικό – όπως το περιγράφω στο the project (αν δεν το έχεις ήδη διαβάσει θα σου είναι χρήσιμο να το κάνεις πριν συνεχίσεις). Να αντιλαμβάνομαι τις άλλες αντιλήψεις και οπτικές για τον κόσμο μέσα από το βίωμα τους όχι ως σωστές ή λάθος ερμηνείες του κόσμου που στέκεται κάπου εκεί έξω αλλά σαν μέρος αυτού του κόσμου. Οπότε τα κείμενα για τη βία από αυτή τη σκοπιά του φεμινισμού (υποθέτω πως υπάρχουν και άλλες φεμινιστικές οπτικές για το θέμα) δεν είναι ανταγωνιστικά προς μια δικιά μου αντίληψη αλλά με βοηθάνε να καταλάβω τον κόσμο, είναι κομμάτι του, προσθέτουν στη γνώση μου και οξύνουν την κριτική μου. Τέλος, αυτό το κείμενο δε σκοπεύει να συνεισφέρει κάπως στον φεμινισμό – αν το κάνει καλώς. Προσπαθεί με αφορμή αυτή την οπτική να συνεισφέρει στη δουλειά που γίνεται εδώ και να υπηρετήσει τους σκοπούς που έχουν διατυπωθεί. Είναι για συγκεκριμένη δουλειά δηλαδή και όχι κάτι που λύνει τα πάντα.

Το πρώτο κείμενο που αναφέρω λειτουργεί για μένα ως το βίωμα¹. Continue reading →

Στις μέρες μας η έννοια της «αλληλεγγύης» έχει διαδοθεί επικίνδυνα. Υπάρχει η αλληλεγγύη στους έλληνες, η αλληλεγγύη «είμαστε όλοι Γάλλοι», η αλληλεγγύη που προωθεί το κράτος για τους πρόσφυγες στην εποχή της αριστερής κυβέρνησης, η κάρτα αλληλεγγύης του υπουργείου και η γνωστή μας ταξική αλληλεγγύη. Αυτό το κείμενο είναι σε συνέχεια προηγούμενης αναφοράς: «Ας είμαστε σε εγρήγορση για αυτή την κίνηση του κράτους και για τον αυτοκαθορισμό και την εκλέπτυνση της έννοιας της αλληλεγγύης».

Η αλληλεγγύη, όπως αναφέρεται στα παραπάνω παραδείγματα είναι μια αλληλεγγύη που βασίζεται στην ταύτιση. Που θεμελιώνεται και κινητοποιείται συναισθηματικά και πολιτικά στη βάση του «είμαστε όλοι κάτι». Το πολύ γνωστό σε εμάς «είμαστε όλοι μετανάστες». Η αλληλεγγύη σημαίνει η βοήθεια, η στήριξη, η εγγύηση στον άλλον. Και έχει ιστορικά αναπτυχθεί μεταξύ ανθρώπων με κοινά συμφέροντα.

Μηχανική και Οργανική Αλληλεγγύη

Έχει ενδιαφέρον να δούμε την διάκριση που κάνει ο Durkheim ανάμεσα σε «μηχανική» και «οργανική» αλληλεγγύη στο βιβλίο του «Κοινωνικός Καταμερισμός της Εργασίας» (1983) – άσχετα με τη θεώρηση του για τον κοινωνικό καταμερισμό. Η μηχανική αλληλεγγύη, κατά τον Durkheim, είναι η αλληλεγγύη που αναπτύσσεται σε κοινωνίες με χαμηλό επίπεδο καταμερισμού εργασίας (πχ αρχαϊκές ή ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό της ελληνικής επαρχίας πριν από 60-80 χρόνια) και βασίζεται σε κοινωνικές και πολιτιστικές ομοιότητες. Σε αυτές αναπτύσσεται ένα σύνολο πεποιθήσεων και μια ενιαία συλλογική συνείδηση, όπου το άτομο δεν είναι αυτό που ξέρουμε σήμερα. Η οργανική αλληλεγγύη αναπτύσσεται σε αυτό που λέμε καπιταλιστικές κοινωνίες, όπου το επίπεδο του καταμερισμού της εργασίας είναι σαφώς υψηλότερο, εμφανίζεται το άτομο ως κοινωνική κατηγορία το οποίο ανεξαρτητοποιείται από τα άλλα άτομα και οι διαφοροποιήσεις από τη συλλογική συνείδηση δεν είναι απλές εξαιρέσεις. Αυτή η αλληλεγγύη εκφράζεται μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση.

Ας πάμε τώρα πέρα από αυτό που θα υποστήριζε ο Durkheim και ας παραποιήσουμε¹ λίγο τις έννοιες αυτές για τους δικούς μας σκοπούς. Continue reading →