Tag Archives: αλληλεγγύη

Η Sanaa Taleb ΔΕΝ είναι μία από μας (και γι’ αυτό είμαστε μαζί*)

Ο αγώνας της Sanaa Taleb είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστός. Γυναίκα μετανάστρια από το Μαρόκο, εργάτρια στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και εδώ και ένα χρόνο φυλακισμένη στο Κέντρο Κράτησης στο Ελληνικό (ή Σούρμενα). Έχει δώσει έναν αγώνα μέσα στο κέντρο, με αποχή συσσιτίου, με αντίσταση στη προσπάθεια για βίαιη απέλασή της για την οποία δικάζεται 1 Μάρτη. Αγώνας που την έχει απομονώσει κατά καιρούς από τις άλλες συγκρατούμενές της και που τις έχει «προσφέρει» παραπάνω μήνες μέσα στη Κέντρο. Δεν είναι σκοπός αυτού του κειμένου να ενημερώσει για τον αγώνα της λεπτομερώς (υπάρχει το απαραίτητο υλικό για όσες/ους ενδιαφέρονται καθώς και η συνέλευση των αλληλέγγυων των κρατουμένων στα νότια). Σκοπός είναι να θέσουμε μερικά ερώτηματα (και να τα απαντήσουμε): γιατί ο αγώνας της Taleb δεν έχει τύχει της αλληλεγγύης που θα θέλαμε; γιατί θα έπρεπε να τύχει αυτής της αλληλεγγύης; γιατί ο αγώνας της Taleb είναι ο πιο σημαντικός αγώνας σε αυτή τη συγκυρία;

Για να απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα θα χρησιμοποιήσουμε και συμπεράσματα/εργαλεία που αναπτύχθηκαν σε 2 προηγούμενα κείμενα σχετικά με την αλληλεγγύη και το βίωμα-διαφορά.

Ερώτημα 1ο: γιατί ο αγώνας της Taleb δεν έχει τύχει της αλληλεγγύης που θα θέλαμε;
Continue reading

Αλληλεγγύη της άρνησης και της διαφοράς

Στις μέρες μας η έννοια της «αλληλεγγύης» έχει διαδοθεί επικίνδυνα. Υπάρχει η αλληλεγγύη στους έλληνες, η αλληλεγγύη «είμαστε όλοι Γάλλοι», η αλληλεγγύη που προωθεί το κράτος για τους πρόσφυγες στην εποχή της αριστερής κυβέρνησης, η κάρτα αλληλεγγύης του υπουργείου και η γνωστή μας ταξική αλληλεγγύη. Αυτό το κείμενο είναι σε συνέχεια προηγούμενης αναφοράς: «Ας είμαστε σε εγρήγορση για αυτή την κίνηση του κράτους και για τον αυτοκαθορισμό και την εκλέπτυνση της έννοιας της αλληλεγγύης».

Η αλληλεγγύη, όπως αναφέρεται στα παραπάνω παραδείγματα είναι μια αλληλεγγύη που βασίζεται στην ταύτιση. Που θεμελιώνεται και κινητοποιείται συναισθηματικά και πολιτικά στη βάση του «είμαστε όλοι κάτι». Το πολύ γνωστό σε εμάς «είμαστε όλοι μετανάστες». Η αλληλεγγύη σημαίνει η βοήθεια, η στήριξη, η εγγύηση στον άλλον. Και έχει ιστορικά αναπτυχθεί μεταξύ ανθρώπων με κοινά συμφέροντα.

Μηχανική και Οργανική Αλληλεγγύη

Έχει ενδιαφέρον να δούμε την διάκριση που κάνει ο Durkheim ανάμεσα σε «μηχανική» και «οργανική» αλληλεγγύη στο βιβλίο του «Κοινωνικός Καταμερισμός της Εργασίας» (1983) – άσχετα με τη θεώρηση του για τον κοινωνικό καταμερισμό. Η μηχανική αλληλεγγύη, κατά τον Durkheim, είναι η αλληλεγγύη που αναπτύσσεται σε κοινωνίες με χαμηλό επίπεδο καταμερισμού εργασίας (πχ αρχαϊκές ή ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό της ελληνικής επαρχίας πριν από 60-80 χρόνια) και βασίζεται σε κοινωνικές και πολιτιστικές ομοιότητες. Σε αυτές αναπτύσσεται ένα σύνολο πεποιθήσεων και μια ενιαία συλλογική συνείδηση, όπου το άτομο δεν είναι αυτό που ξέρουμε σήμερα. Η οργανική αλληλεγγύη αναπτύσσεται σε αυτό που λέμε καπιταλιστικές κοινωνίες, όπου το επίπεδο του καταμερισμού της εργασίας είναι σαφώς υψηλότερο, εμφανίζεται το άτομο ως κοινωνική κατηγορία το οποίο ανεξαρτητοποιείται από τα άλλα άτομα και οι διαφοροποιήσεις από τη συλλογική συνείδηση δεν είναι απλές εξαιρέσεις. Αυτή η αλληλεγγύη εκφράζεται μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση.

Ας πάμε τώρα πέρα από αυτό που θα υποστήριζε ο Durkheim και ας παραποιήσουμε¹ λίγο τις έννοιες αυτές για τους δικούς μας σκοπούς. Continue reading