Εκλογές 2019: εκ νέου κοινωνική επίθεση, νέα καθήκοντα

Κάποιοι θεωρούσαμε (πριν τις ευρωεκλογές) ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έστω με μικρή διαφορά θα κερδίσει τις εθνικές εκλογές. Η γενικότερη φημολογία περί (άνετης κιόλας) νίκης της ΝΔ μας φαινόταν ως εκτίμηση μακριά από την πραγματικότητα. Τελικά φάνηκε ότι εμείς ήμασταν εκτός πραγματικότητας. Πώς προέκυψε αυτό το λάθος, τι σημαίνει η εκλογική νίκη της ΝΔ και μάλιστα με αυτοδυναμία, τι βρίσκεται μπροστά μας και τι στάση θα κρατήσουμε άραγε ως αναρχικοί;

Είσαι το λάθος μου το τελευταίο, όλα τελειώσανε τέρμα σου λέω..

Νομίζω ότι το λάθος αυτό προκύπτει από την εμμονή στα πραγματικά γεγονότα και από την υποτίμηση της ισχύος της ιδεολογίας. Βλέπαμε πόσο καλά τα έχει πάει ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους τομείς: από τα εργασιακά ως το μεταναστευτικό, στη γεωπολιτική και στα ενεργειακά, στον εκσυγχρονισμό του κράτους και το πιο σημαντικό στην παραγωγή και διατήρηση της κοινωνικής και ταξικής ειρήνης. Δέκα με τόνο στον ΣΥΡΙΖΑ θα έδινα αν ήμουν ένας σοβαρός καπιταλιστής. Τα  κέρδη των καπιταλιστών εντός χώρας αυξάνονταν αλματωδώς (π.χ. Μυτιληναίος, ΤΕΡΝΑ κτλ) και τα συμφέροντα μεγαλύτερων παραγόντων ικανοποιούνταν μια χαρά (π.χ. ΕΕ, ΗΠΑ).

Επιπλέον, είχα εκτιμήσει ότι ένα μεγάλο ποσοστό νέων, κάτω των 35 που είναι κάπως προοδευτικοί και μοντέρνοι (στα δικαιώματα και στην κουλτούρα, δεν είναι βρε παιδί μου κολλημένοι στη θρησκεία) επιδιώκουν διακαώς ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος (όπως θα το ήθελε το Ποτάμι για παράδειγμα) και ότι αυτοί είναι μια κρίσιμη μάζα που έχει προσκολληθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είχα υπολογίσει ότι ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού αυτού έχει μεταναστεύσει (500 χιλιάδες λένε έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια, δεν το λες και λίγο. Για 470 χιλιάδες έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ). Είναι αλήθεια ότι σε αυτές της ηλικίες πάντως η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ ήταν 6% υπέρ του. Είναι δύσκολο και δεν έχω και χώρο να μπω τώρα στην ανάλυση της ψήφου με βάση τις κοινωνικές ομάδες. Πριν προχωρήσω στην υποτίμηση της ιδεολογίας και όχι μόνο θα πρέπει  να σχολιάσω λίγο την αναρχική θέση για τις εκλογές.

Η αναρχική θέση περί αποχής και η αδιαφορία για επικοινωνία

Υπήρξε κόσμος (για ακόμη μια φορά) που το ‘ριξε και πάλι Αριστερά. Το λάθος που έγινε πάλι, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι ο αναρχικός λόγος που δημοσιοποιήθηκε γύρω από το ζήτημα των εκλογών ήταν καθαρή ιδεολογία. Κάνε ένα πείραμα. Διάβασε κάποιο κείμενο που βγήκε για αυτές τις εκλογές και σκέψου αν θα μπορούσες από το περιεχόμενό του και μόνο να καταλάβεις σε ποια περίοδο αναφέρεται. Κάποια ήταν τόσο γενικά που και 100 χρόνια πριν να είχαν γραφτεί δε θα άλλαζαν παρά μόνο μερικές λέξεις, όπως τα ονόματα των κομμάτων. Είναι φανερό ότι με καθαρή ιδεολογία δεν μπορείς όχι απλά να πείσεις κάποια κοινωνία ή τους εργάτες αλλά ούτε καν τους συντρόφους και τις συντρόφισσες σου. Και αυτό αποδεικνύεται από τα γεγονότα. Όταν σύντροφοι/ισσες πήγαν και το ‘ρίξαν ΣΥΡΙΖΑ λες και η ψήφος θα άλλαζε το αποτέλεσμα (να ήμασταν 500.00 αναρχικοί να ρίχναμε κυβερνήσεις – αν ήμασταν τόσοι βέβαια θα τις είχαμε ήδη ρίξει). Μια καθαρά ψυχολογική στάση απέναντι στις εκλογές. Όταν για ακόμη μια φορά σηκώθηκαν τα δάκτυλα της ηθικής για το ποιος είναι καθαρός και αμόλυντος αναρχικός. Το να μην σε ενδιαφέρει να επικαιροποιήσεις την αναρχική θέση περί αποχής από τις εκλογές σημαίνει αδιαφορία για πραγματική επικοινώνηση των θέσεών σου. Αδιαφορία και αυτοαναφορικότητα. Να βγάλουμε κείμενα μόνο για να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξή μας (κυρίως με ενδοκινηματικές αναφορές).

Όταν θες να επικοινωνήσεις πραγματικά με κάποιον πέρα από σένα και όσους συμφωνούν μαζί σου, όταν θες πραγματικά να πείσεις κάποιον τότε σε ενδιαφέρουν πολλά περισσότερα από να απαριθμήσεις τις πάγιες σου θέσεις. Ακόμα και η μορφή ή το ύφος και οι έννοιες που χρησιμοποιείς. Η αποχή από τις εκλογές είναι μια θέση που έχει προκύψει από συσσωρευμένη εμπειρίας δεκαετιών. Για να αποκτήσει αξιοπιστία πρέπει να επιστρέψει στην εμπειρία και όχι απλά να επαναλαμβάνεται σαν ψαλμός σε ευαγγέλιο. Πρέπει να λες κάτι που να ακουμπάει την εμπειρία αυτού στον οποίο μιλάς, να συναντά την καθημερινή του εμπειρία. Αυτό είναι η πραγματική επικοινωνία. Αν δεν συναντάς την εμπειρία του άλλου τότε τα κείμενα καταντάνε ξύλινα και γραφικά μόνο για τους γνωστούς.

Η ψήφος του 2019

Κυκλοφορούν κάτι απλοϊκές απόψεις μέσα σε αυτό που καταχρηστικά λέμε «κίνημα» που με την πολύ αφαίρεση χάνουν κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, υπάρχουν χώροι που δε βλέπουν διαφορά ανάμεσα σε φασισμό και αστική δημοκρατία, που λένε «ίδια είναι τα αφεντικά δεξιά κι αριστερά». Καλά είναι τα συνθήματα για να αναδείξουν τη συνέχεια του κράτους και τον ενιαίο χαρακτήρα του αστικού κοινοβουλευτισμού στην δουλειά που έχει αναλάβει. Αλλά αν δεν προσπαθείς να το αναλύεις εμπειρικά κάθε φορά, χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα. Γίνεσαι τουρίστας της πραγματικότητας ή απλός θεατής της οθόνης και της αφίσας.

Να ένα παράδειγμα. Λέει το σύνθημα «αν οι εκλογές άλλαζαν κάτι θα ήταν παράνομες». Καλό, ωραίο είναι. Και αναδεικνύει τον χαρακτήρα των εκλογών για τον καπιταλισμό. Να θυμίσω όμως ότι ο Χίτλερ με εκλογές βγήκε. Και ο Μεταξάς μέσα από κοινοβουλευτικές διαδικασίες – έστω και διορισμού. Οι εκλογές στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι μια διαδικασία διαμεσολάβησης των διαφορετικών κοινωνικών συμφερόντων. Το γνωρίζουμε αυτό. Παίρνει ας πούμε τα συμφέροντα, τα φέρνει μέσα στο κοινοβούλιο και τα βάζει σε ισορροπία ώστε να λειτουργήσουν υπό το κράτος και προς όφελος της κυριαρχίας. Αυτή είναι η λειτουργία του κοινοβουλευτισμού ως τμήμα του κράτους.

Παρ’ όλα αυτά, έχει σημασία να μπούμε στο περιεχόμενο της διαμεσολάβησης και των συγκεκριμένων συμφερόντων. Τι διαμεσολαβεί; Ποια συμφέροντα; Δεν είναι το ίδιο όλες οι διαμεσολαβήσεις και τα συμφέροντα. Με αυτές τις απλοϊκές αναλύσεις που αναφέρω πιο πάνω – για να μην τις πω απλά αυτοαναφορικές που ενδιαφέρονται μόνο για την πολιτική αναπαραγωγή της κάθε παρέας – οι εκλογές του Γενάρη του 2015 και του Ιουλίου του 2019 είναι το ίδιο. Αν έχω δίκιο τότε ποιες οι διαφορές; Η βασική διαφορά είναι ότι στις εκλογές του 2015 αυτό που διαμεσολαβήθηκε (και ειδικά στο δημοψήφισμα) είναι μια βούληση για γενική αλλαγή προς το καλύτερο για τους πολλούς, μια αλλαγή προς το καλύτερο που συμπεριλαμβάνει τους εκμεταλλευόμενους. Μια βούληση που έχει ως βάση του ενός είδους αλτρουισμό, μιας έννοια κοινωνικής αλληλεγγύης, το γενικό συμφέρον. Αυτή η βούληση και τα συμφέροντα διαμεσολαβήθηκαν, μεταφέρθηκαν στο κοινοβούλιο και απουσίασαν από την κοινωνία. Εξ ου και η κοινωνική ειρήνη. Σε αυτές τις (γαμημένες) εκλογές του 2019 διαμεσολαβήθηκε κάτι άλλο. Η βούληση ενός μεγάλου τμήματος της κοινωνίας (2.251.426 ψήφισαν ΝΔ) για να έχει λιγότερους φόρους, να έχει τη δουλειά του, την ασφάλεια του ΚΙ ΑΣ ΚΑΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Ηγεμόνευσε το ιδιωτικό, ειδικό συμφέρον ακόμα και αν ή επειδή αυτό προϋποθέτει την εξόντωση του Άλλου.

Αυτό είναι ΒΑΣΙΚΗ διαφορά και συνιστά την ιδεολογική και υλική προϋπόθεση του φασισμού. Είναι άλλο να θες να ικανοποιήσεις την ανάγκη σου μαζί με την ανάγκη του Άλλου και εντελώς άλλο να θες να ικανοποιήσεις την ανάγκη σου κι ας βρεθεί ο Άλλος στον πάτο του Αιγαίου ή στις φυλακές τύπου Γ’. Και αυτός ο Άλλος έχει πολλά πρόσωπα για αυτά τα 2,2 εκατομμύρια. Υπήρχαν άνθρωποι που ψηφίσαν ΝΔ ενώ τα υλικά τους συμφέροντα τα εξυπηρετούσε ο ΣΥΡΙΖΑ μια χαρά επειδή είναι ομοφοβικοί. Άλλοι πήγαν για τη Μακεδονία με κρυφή επιθυμία να εξοντωθούν οι αλλόφυλοι. Οι ρατσιστές, οι σεξιστές και όλοι αυτοί που θέλουν όσους αγωνίζονται (με ιδιαίτερη αδυναμία σε αναρχικούς και κομμουνιστές) στα νησιά της εξορίας. Αυτοί οι τελευταίοι πρέπει να αναλυθούν ως ξεχωριστή κατηγορία. Είναι αυτοί που τα έχουν με τον εαυτό τους που δεν αγωνίζονται, που δεν τόλμησαν όταν ήθελαν και βγάζουν όλο τους το κόμπλεξ κάθε φορά που βλέπουν κάποια πορεία στο κέντρο ή κάποιο νεολαίο να εξεγείρεται ή δυο ερωτευμένους να φιλιούνται στο μετρό. Αλλά δεν υπάρχει χώρος εδώ γι’ αυτούς.

Ένας από τους λόγους που θα έπρεπε να είμαστε ενάντια στις εκλογές αλλά ποτέ κανένα κείμενο δεν αναφέρει είναι το γεγονός πως δίνει το δικαίωμα σε όλους αυτούς τους απόλυτα ιδιοτελείς ανθρώπους, σε όλους αυτούς που δεν θα ασχοληθούν σε καμία περίπτωση με τα κοινά να επηρεάζουν αποφάσεις για τις ζωές όλων μας. Αυτός είναι αρκετός λόγος για να καταργηθούν οι εκλογές. Αλλά όταν υιοθετούμε αυτές τις απλοϊκές αναλύσεις για τις εκλογές δεν μπορούμε να δούμε αυτή τη πτυχή του προβλήματος των εκλογών. Αν την βλέπαμε δεν θα περιγράφαμε στα κείμενά μας τις εκλογές ως εκλογικό πανηγύρι γελοιοποιώντας τες. Θα βγαίναμε και θα ζητάγαμε να καταργηθούν ως το προνομιακό πεδίο των ιδιωτών, των κλεισμένων, στα σπίτια τους και στις οικογενειούλες τους, ανθρώπων. Αυτό είναι το χειρότερο απ’ όλα. Ο κατεξοχήν άνθρωπος που δεν τον ενδιαφέρει το κοινό παρά μόνο ο εαυτός τους να έχει λόγο, έστω και αυτόν τον διαμεσολαβημένο.

Η κυβέρνηση της ΝΔ

Η σύνθεση και η δομή της νέας κυβέρνησης την καθιστά πραγματικά φανταστική. Συγκέντρωση των κρατικών μέσων ενημέρωσης και της ΕΥΠ στο γραφείο του πρωθυπουργού. Διευθυντή της ΕΥΠ τον κύριο G4S, συντονιστή του κυβερνητικού έργου τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΣΕΒ (τυχερός αυτός, δεν άλλαξε ιδιαίτερα αντικείμενο εργασίας!), στο υπουργείο επενδύσεων το περήφανο κομάντο της κυβέρνησης και φασίστα Γεωργιάδη (που περηφανευόταν για τα μέτρα επί μνημονίων ότι είναι δικά του και δε μπορεί να του παίρνει τη δόξα η τρόικα). Υπαγωγή των φυλακών και της μεταναστευτικής πολιτικής στο Υπουργείο των μπάτσων και φυσικά την μεταγραφή του αιώνα, τον τρισμέγιστο Χρυσοχοΐδη μαζί με τον Οικονόμου που ξέρουν καλύτερα απ’ όλους τη δουλειά. Είναι μια κυβέρνηση που εκ της δομής και της σύνθεσης είναι φανερό ότι λειτουργεί επιταχυντικά ως προς την υλοποίηση του έργου της. Είναι συγκεντρωτική και με βούληση. Και αυτό φάνηκε από το πρώτο ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε. Και φαίνεται ήδη στον πρώτο μήνα διακυβέρνησης.  

Το άσυλο που ψηφίστηκε εχθές είναι ένα κρίσιμο πεδίο αναμέτρησης. Με την κατάργησή του δεν είναι τα μπάχαλα που προσπαθούν να σταματήσουν μόνο. Δεν υποτιμώ την επιχειρησιακή σημασία και την σημαντικότητα τους ως υλικοτεχνικών υποδομών. Καθόλου. Είναι απόλυτα σημαντικά και πρέπει να τα υπερασπιστούμε. Είναι η μετατροπή του πανεπιστημίου σε έναν χώρο εργασίας όπως όλοι οι άλλοι, όπου οι μη έχοντες εργασία δεν θα έχουν δικαίωμα στην είσοδο. Δηλαδή, η αποκοπή του πανεπιστημίου από την αγωνιζόμενη κοινωνία και το σαμποτάζ της αλληλοτροφοδότησής των δύο μερών. Της κοινωνίας από τις ιδέες και τους νέους, ανήσυχους με χρόνο, ανθρώπους και των φοιτητών από τους πραγματικούς κοινωνικούς αγώνες και τις ζώσες ριζοσπαστικές εμπειρίες. Δεν είναι δηλαδή ούτε ένα απλό ζήτημα κερδοφορίας και μετατροπής των πανεπιστημίων σε επιχειρήσεις και υπηρέτη της αγοράς (π.χ. με τη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας από του Υπουργείο Παιδείας στο Ανάπτυξης και Επενδύσεων). Είναι μια πολιτική μάχη που κρατάει χρόνια και άρα χρειάζεται μακροπρόθεσμη στρατηγική.

Η επαναφορά της πολιτικής σταθερότητας μετά από 10 χρόνια αστάθειας και αδυναμίας συγκρότησης αυτοδύναμων κυβερνήσεων είναι μια μεγάλη δύναμη της νέας διακυβέρνησης. Αυτή η αυτοδυναμία θα μετατραπεί σε προσπάθεια απόλυτης επιβολής της κυριαρχίας του κράτους. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που απαιτεί από εμάς να έχουμε μακροπρόθεσμη στρατηγική, να κάνουμε οικονομία δυνάμεων, να μην θεωρούμε εαυτούς αναλώσιμους. Δεν έχουμε ανάγκη από ήρωες αλλά από σχέδιο. Δεν έχουμε ανάγκη από θυσίες αλλά από πηγές δύναμης που θα μας κάνουν ανθεκτικούς μέσα στα χρόνια της αυτοδυναμίας αυτής.

Ο αναρχικός χώρος και η φάκα

Αντικειμενικά, ο αναρχικός χώρος δεν είναι ο μεγαλύτερος εσωτερικός εχθρός. Είναι φυσικά εκείνος ο εσωτερικός εχθρός που έχει συνείδηση αυτής της εχθρότητας και βγαίνει και το λέει δυνατά. Ο μεγαλύτερος εσωτερικός εχθρός είναι πάντοτε οι κοινωνικές αντιστάσεις είτε αυτές εκφράζονται συνειδητά, είτε ασυνείδητα. Οι μετανάστες είναι ένας τέτοιος εσωτερικός εχθρός – γι’ αυτό και η υπαγωγή τους στην αστυνομική διαχείριση. Αντικειμενικά όμως λειτουργούν πολλά ως εμπόδια. Για παράδειγμα, η αργοπορία των επενδύσεων ή τα δύσβατα βουνά της Ηπείρου και τα βάθη της θάλασσας στην Κρήτη για την έρευνα των υδρογονανθράκων.

Για να ικανοποιήσει τους ιδιώτες η ΝΔ θα πρέπει να τους φέρει το κεφάλι των αναρχικών στο πιάτο τους. Ιδεολογικά, συμβολικά και πραγματικά αυτό θέτει τους αναρχικούς στο στόχαστρο της άγριας καταστολής. Η φάκα είναι να εγκλωβιστούμε ιδεολογικά και εμείς, να πετάξουμε πίσω το γάντι και να διαχωριστούμε (για μια ακόμη φορά) από την αγωνιζόμενη κοινωνία. Αντί να θεωρήσουμε τον εαυτό μας ακριβώς ένα τμήμα της κοινωνίας, ένα τμήμα της που αγωνίζεται. Η συμμετοχή σε κοινωνικά ρήγματα και αγώνες είναι αυτή που θα μας κάνει πραγματικά επικίνδυνους, ασύμμετρους και θα αυξήσει ακόμα και την ασφάλειά μας αν το θέλεις. Δεν εννοώ μια ασφάλεια μη κατασταλτική. Εννοώ την ασφάλεια ότι οι γύρω μας, η κοινωνία θα γνωρίζουν καλά γιατί δεχόμαστε καταστολή και είτε συμφωνούν, είτε όχι θα μπορούν να το υπερασπιστούν ως άδικο. Αυτή είναι η ασφάλεια μας. Ότι αυτό που κάνουμε είναι δίκαιο, ότι δεν είμαστε ξένο σώμα.

Η στρατηγική των πολιτικών μας χώρων θα αναγκαστεί να είναι πολύ προσεκτική στο επόμενο μεγάλο διάστημα γιατί ακριβώς οι αλλαγές που έρχονται είναι πολύ μεγάλες και όχι μόνο εντός της χώρας. Θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τον 20^ο αιώνα και να δούμε τον 21^ο, τις πραγματικές τάσεις του κεφαλαίου και τις οργανωτικές δυνατότητες και αναγκαιότητες από τη μεριά μας πέρα από τα σύνορα του κάθε κράτους. Διανύουμε μια περίοδο που θα πρέπει συλλογικά να ξανασκεφτούμε πολλά και να δράσουμε εκ νέου. Αλλά για να το κάνουμε πρέπει να συναντηθούμε συλλογικά, κάτι που μοιάζει αδύνατο. Όπως και να έχει οι συλλογικές διαδικασίες που θα ευδοκιμήσουν θα αναμετρηθούν αναγκαστικά με την εποχή τους. Οι κοινωνικοί αγώνες υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Είμαστε μέρος αυτών και είναι χρήσιμο να το θυμόμαστε. Σε αυτή τη λογική χωράνε πολλές κριτικές για τις στρατηγικές που έχουν επιλεγεί από τμήματα των αναρχικών. Από τις συμμαχίες με τους κομμουνιστές ως τη στρατηγική του «οργανωθείτε σε μένα». Αυτές οι στρατηγικές θα δείξουν την ανθεκτικότητά τους στην κοινωνική επίθεση που ετοιμάζεται και μακάρι να σταθούν όρθιες. Η επίθεση στην κοινωνία όμως δεν θα καμφθεί μέσα από αυτές τις στρατηγικές (και αυτή θα είναι και η αποτυχία τους). Και είναι πρωτίστως η συντριπτική επίθεση στους εκμεταλλευόμενους και η δίχως προηγούμενο λεηλασία της φύσης το αντικείμενο αυτής της κυβέρνησης. Σε αυτό πρέπει να απαντήσουμε και όχι στην πολιτική μας αναπαραγωγή. Η έγνοια γι’ αυτήν έχει νόημα μόνο ως μέσο και μέρος αυτής της απάντησης.

Κατακλείδα: Η αλήθεια και η δύναμή μας

Η αλήθεια είναι πως πολλοί στην δεξιά κυβέρνηση είναι φαντασιόπληκτοι και νομίζουν ότι θα ξεμπερδέψουν μαζί μας επειδή θα προσλάβουν μερικές χιλιάδες μπάτσους. Υπάρχουν και πολλοί όμως που ξέρουν την αλήθεια. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε πλέον παντού, σχεδόν σε κάθε πόλη της ελλάδος, ότι χιλιάδες άνθρωποι σε αυτή την κοινωνία έχουν αγωνιστικές εμπειρίες αυτοοργάνωσης, ότι έχουμε μπολιαστεί με πολλά πειράματα και δοκιμές που μας τροφοδοτούν με γνώση. Έχουμε χάσει, οι περισσότεροι, την αυτογνωσία και αυτοσυνείδησή μας, έχουν καταρρεύσει οι σχέσεις εντός μας εξαιτίας των εξουσιών ανάμεσά μας και έχουμε χάσει μαζικά την επαφή με όλους αυτούς τους χιλιάδες ανθρώπους. Αν τα βάλουμε κάτω και τα δούμε θα αποκτήσουμε την πραγματική εικόνα για τις υποκειμενικές μας δυνατότητες. Μόνο μέσα από τη δικαιοσύνη, τη συντροφικότητα, τις δομές αλληλοστήριξης στο εσωτερικό μας και την μετατροπή των προταγμάτων μας σε ζητούμενα (αντί για δεδομένα προς αυτοεπιβεβαίωση) θα μπορέσουμε να δούμε την πραγματική μας δύναμη. Τότε οι φαντασιώσεις των πολλών θα γίνουν φόβος και η γνώση των υπολοίπων σκουπίδι.